St. Lambertus Gemonde


de glazeniers

De ramen

De vijf ramen in de apsis zijn van het glasatelier Wilhelm Derix uit Goch (D) en dateren uit 1926-1927. Er zijn belangrijke gebeurtenissen uit het leven van Jezus op afgebeeld. De stijl is neogotisch en de gebruikelijke decoratief-architecturale toevoegingen, zoals baldakijnen, ontbreken niet. Toch wijst het geprononceerde, soms bijna expressieve kleurgebruik op enige invloed van moderne kunstopvattingen.

In de zijbeuken bevinden zich vijftien gebrandschilderde ramen van Frans Slijpen. Ze zijn in 1951 vervaardigd voor het kleinseminarie (gymnasium ter voorbereiding op priesteropleiding) Beekvliet te Sint-Michielsgestel en herplaatst in de Gemondse kerk na de sloop van het seminariegebouw in 1978. Voorgesteld zijn de vijftien geloofsgeheimen. Dit zijn bijzondere momenten uit het leven van Jezus en Maria, te verdelen in vijf blijde, vijf droevige en vijf glorievolle geheimen. Ze worden overdacht bij het bidden van de rozenkrans (gebedssnoer).

De figuren zijn vrijstaand op het glas aangebracht. De plaats van handeling wordt hoogstens met spaarzame details en zonder kleur – dat wil zeggen in grisaille – aangeduid. (Grisaille is een grijze brandverf. Door verhitting versmelt de verf met het glasoppervlak.)

Doordat de ramen van Slijpen door een toevallige omstandigheid zijn verworven, doet zich in de St.-Lambertuskerk de ongewone situatie voor dat drie onderwerpen tweemaal worden behandeld: de geboorte van Jezus, de verrijzenis en Pinksteren. Ze zijn ook aanwezig op de apsisramen van Derix.

Een zestiende raampje van Frans Slijpen, eveneens afkomstig uit Beekvliet, hangt in de pastorie. Het toont de beeltenis van de apostel Petrus.

Glasatelier Wilhelm Derix, Goch

Wilhelm Derix (1837-1919) vestigt in 1866 een glasatelier in Goch (D). Hij voert opdrachten uit in eigen land, maar ook daarbuiten. Van zijn talrijke kerkramen zijn er honderden voor Nederlandse kerken ontworpen en vervaardigd.

In 1908 vervaardigt hij voor het Vaticaan het raam ‘Christus benoemt Petrus tot eerste pauselijke herder’. Daarop volgen nog twee opdrachten voor ramen in de Sixtijnse Kapel te Rome. Glasatelier Wilhelm Derix mag voortaan het predicaat ‘Pauselijk Hofleverancier’ voeren.

Later, door familie-uitbreiding, is het bedrijf gesplitst in zelfstandige ondernemingen. Het bedrijf van Hein Derix te Kevelaer, net over de grens in Duitsland, heeft eveneens veel gebrandschilderde ramen geleverd aan kerken in Nederland.

Frans Slijpen

Frans Slijpen (1923-1994) volgt van 1938 tot 1943 lessen aan de Stadsacademie voor Toegepaste Kunsten in Maastricht bij de docenten Jef Scheffers, Harry Coolen, Hubert Duys en Charles Vos. Al tijdens zijn opleiding vervaardigt hij voor een hoedenfabriek aan de Jodenstraat in Maastricht zijn eerste glas-in-loodraam.

Tijdens de Duitse bezetting duikt hij onder om de Arbeitseinsatz te ontlopen. Met valse papieren reist hij naar Amsterdam om toelatingsexamen af te leggen voor de Rijksacademie van Beeldende Kunsten. Daar studeert hij enige tijd.

Na de oorlog zet hij zijn studie voort op het Hoger Instituut voor Schone Kunsten te Antwerpen. Hij volgt daar tot 1948 teken- en schilderlessen bij Constant Permeke en lessen in de monumentale kunsten bij Walter Vaes en Julien Van Vlasselaere. Tijdens zijn opleiding in Antwerpen raakt hij gefascineerd door de vroegchristelijke en vroegmiddeleeuwse kunst, hetgeen duidelijk te zien is in zijn religieuze werk.

Hij past steeds minder grisaille toe in zijn glaskunst en bedient zich van uiteenlopende technieken: naast brandschilderen ook van glasetsen, zandstralen en glasappliqué. Ateliers waarmee hij samenwerkt zijn Huub Felix (Maastricht), Mesterom (Bunde) en Flos (Steyl bij Tegelen).

Van 1958 tot 1980 is Slijpen als docent verbonden aan de Academie voor Beeldende Kunsten St. Joost in Breda. Daarnaast doceert hij tot 1984 aan de Stadsacademie van Toegepaste Kunsten in Maastricht. Daarna legt hij zich meer toe op tekenen en schilderen.

meer informatie :


volgende : de verering van Lambertus

vorige : de ontstaansgeschiedenis van de kerk